Kalın, İnce, Düz, Yuvarlak, Geniş, Dar Ünlü (Sesli) Harfler Hangileridir?

Herkese iyi günler dileriz. Bu yazımızda sizlere kalın, ince, düz, yuvarlak, geniş ve dar ünlü harfler hangileridir, nelerdir onları yazacağız.

Türkçe’de 8 ünlü (sesli) ve 21 ünsüz (sessiz) harf bulunmaktadır. Bu harflere göre bazı ses olayları kuralları mevcuttur. Mesela büyük ünlü uyumu ve küçük ünlü uyumu durumları sesli harflere göre değerlendirilir. Örneğin büyük ünlü uyumunda sesli harflerin kalınlık ve incelik durumları göz önünde bulundurulur. Küçük ünlü uyumunda ise düzlük-yuvarlaklık ve genişlik-darlık uyumuna bakılır. Haliyle hangi sesli harf hangi sınıfa giriyor iyi bilmemiz gerekmektedir. Yani büyük ünlü uyumu ve küçük ünlü uyumu sorularını doğru yapabilmemiz için ünlü harflerin hangisi kalın, hangisi ince, hangisi düz, hangisi yuvarlak, hangisi geniş ve hangisi dardır onları iyi bilmemiz gerekmektedir. Şimdi kısaca gösterelim.

Hangi Ünlü Harf Hangi Kategoriye Girer?

Kalın ünlü harfler : a, ı, o, u

İnce ünlü harfler : e, i, ö, ü

Düz ünlü harfler : a, e, ı, i

Yuvarlak ünlü harfler : o, ö, u, ü

Geniş ünlü harfler : a, e, o, ö

Dar ünlü harfler : ı, i, u, ü

Tablo halinde sizler için özel olarak hazırladık. Yukarıdaki görselden hangi sesli harf hangi kategoride, geniş mi dar mı düz mü yuvarlak mı kalın mı ince mi hepsini tablodan görebilirsiniz. Ayrıca bir sesli harf hem düz hem dar olabilir. Veya hem kalın hem yuvarlak hem de geniş ünlü harf olabilir. Örneğin a harfi hem kalın harf, hem düz harf hem de geniş ünlü harf sınıfına girmektedir. O ayrımları da aşağıya teker teker yazalım.

• A (a) harfi = A harfi hem kalın ünlü, hem düz ünlü hem de geniş ünlüdür.
• E (e) harfi = E harfi hem ince ünlü, hem düz ünlü hem de geniş ünlüdür.
• I (ı) harfi = I harfi hem kalın ünlü, hem düz ünlü hem de dar ünlüdür.
• İ (i) harfi = İ harfi hem ince ünlü, hem düz ünlü hem de dar ünlüdür.
• O (o) harfi = O harfi hem kalın ünlü, hem yuvarlak ünlü hem de geniş ünlüdür.
• Ö (ö) harfi = Ö harfi hem ince ünlü, hem yuvarlak ünlü hem de geniş ünlüdür.
• U (u) harfi = U harfi hem kalın ünlü, hem yuvarlak ünlü hem de dar ünlüdür.
• Ü (ü) harfi = Ü harfi hem ince ünlü, hem yuvarlak ünlü hem de dar ünlüdür.

Yazımızın sonuna geldik. Umarız faydalı olur. Bu arada Ünlü harflerin tamamı ise “a, e, ı, i, o, ö, u, ü” şeklinde toplamda 8 tanedir. Ünlü harflerin bir diğer ismi de sesli harfler olarak geçiyor. İyi çalışmalar dileriz…