Pankreas Taşı Nedenleri, Belirtileri ve Tedavisi

Pankreas’da oluşan taşlar, pankreas-hepatobiliyer ismi verilen bölgenin kronik hastalıklarının sık görülen bir komplikasyonudur. Hemen hemen tüm genel popülasyonda, olguların %0,75’inde (yüzde 0.75) pankreatik taş bulunur. Gastroenteroloji alanındaki çalışmalar aile pankreatit insidansını doğrulamaktadır. Kalıtsal pankreatite ait vakaların yaklaşık yarısına pankreasta taş oluşumu eşlik etmektedir. Pankreasta alkolik hasarı olan hastalarda, pankreatik taşların bulunma olasılığı da yüksek seviyededir. Pankreas taşları, pankreasın baş taraflarında, daha az sıklıkla bezin gövdesinde, kuyruğunda ve geniş kanallarda oluşmaktadır.

Pankreas Taşı Nedenleri

Pankreatik taşların oluşum sürecini başlatmak için, çeşitli nedensel faktörlerin eşzamanlı eylemi gereklidir. Pankreas iltihabı, pankreas suyunun durgunluğuna neden olan herhangi bir durumdan kaynaklanır. Bunlar; tümörler ve pankreas kistlerinin konsantrasyonları olabilir. Durgunluk nedeniyle, protein fraksiyonları çökelir. Pankreas taşlarının oluşumuna eşlik eden iyonik (esas olarak fosforik-kalsiyum) ve hormonal metabolizma bozuklukları pankreas suyunun kimyasal bileşiminde bir değişikliğe neden olur. Kalsiyum tuzları protein kitlesini pankreas kanallarına emdirerek kalsifikasyonlarına (kireçlenme) neden olur.

Görsel : Aktüel Bilgiler

Pankreas Taşı Belirtileri

Pankreas taşlarının oluşumunun ilk evrelerinde, genel olarak kireçlenme aşamasını tetikleyen ve ona eşlik eden pankreatit belirtileri ortaya çıkmaktadır. Hastalar karın ağrısından şikayet eder. Nöbetler genellikle mide bulantısı ve kusma ile şiddetlenir. Karın ağrısına epizodik steatorrhea (dışkıda çok miktarda yağ) eşlik eder.

Pankreas Taşı Tedavisi

Tedavi her zaman konservatif önlemlerle başlar. Enflamatuar sürecin ortadan kaldırılması, kalsiyum ve fosforun değişiminin normalleştirilmesi, pankreas dokusunun ve kanallarının ödeminin azaltılması amaçlanmalıdır. Gerekirse, ikame enzim tedavisi reçete edilir, sıkı diyet gereklidir. Konservatif tedavinin arka planına baktığımızda hastalar önemli ölçüde iyileşme gösterebilir ve küçük pankreas taşları bağırsaklara doğru ilerletilebilir.

Büyük pankreas taşlarının varlığında, konservatif önlemler genellikle bir iyileşme sağlamaz, konsantrasyonları kaldırmak için ameliyat gerekir. Günümüzde, minimal invaziv cerrahi tekniklerde, mesela, ana pankreas kanalının endoskopik olarak çıkarılmasında önemli ölçüde geliştirilme kaydedilmiştir. Endoskopik cerrahi hastalar tarafından daha iyi tolere edilmektedir ve uzun bir iyileşme süreci gerektirmez. Fakat bununla birlikte pankreastaki tüm taşları kaldıramazsınız. Eğer operasyon esnasında pankreas dokusunun yaygın kalsifikasyonu tespit edilirse o zaman total pankreatektomi yapılır. Sonuç olarak bu durumda, hasta yaşam boyu ikame enzim tedavisi ve insülin tedavisi almak zorunda kalacaktır.

Kaynak : Pankreas Taşı Nedenleri