Duyu Organları 1: Dil Konu Anlatımı | Dildeki Tat Bölgeleri

Dil Nedir?

Yediğimiz ve içtiğimiz maddelerin tadını algılamamızı sağlayan duyu organımıza dil denir. Dil tat almanın yanı sıra, konuşma olayında ve besinlerin ağızda çevrilerek yutulmasında da görevlidir. Bu olaylar dilin motor görevleri olarak bilinir.

Dilin yüzeyi epitel doku ile kaplıdır. Dilde bulunan ve tat alma olayında etkili olan reseptörler tat tomurcuklarında bulunurlar. Tat tomurcuklarında kimyasal uyaranlarla uyarılan özel alıcı hücreler (kemoreseptör) ve destek hücreleri vardır. Kemoreseptörlerin uyarılabilmesi için tat verici maddelerin çözünmüş halde olması gerekir. Kemoreseptörler tat alma sinirleri ile bağlantılıdır.

Tat tomurcukları papilla adı verilen yapılarda bulunurlar. Papillalar yaprak, çanak veya mantar şeklinde olabilen yapılardır. Dil üzerinde ortalama 3-10 bin kadar papilla bulunur. Bu sayı çocuklarda daha fazladır. Yaşlandıkça sayısı azalır.

Dildeki Tat Bölgeleri

İnsan dili; tatlı, ekşi, acı ve tuzlu olmak üzere 4 ana tada karşı duyarlıdır. Dilin yanları ekşi ve tuzlu, ön bölümü tatlı, arka bölümü ise acı tatlarını daha iyi algılar. Ancak durumların dil üzerinde algılandığı bölgeler birbirinden kesin çizgilerle ayrılmaz.

Dilde dil iltihabı, mantar oluşumu görülebilir. Hastalıklardan korunmak için ağız ve diş temizliğine dikkat edilmeli, çok soğuk ve sıcak besinler alınmamalıdır.

Tat Alma Mekanizması

Su veya tükürükte eriyebilen tat verici maddeler, tat tomurcuğundaki reseptörleri uyarır. Uyartılar sinirlerle beyine iletilerek tat duyusu algılanmış olur. Besinlerin sıcaklığı, görüntüsü ve kokusu besinlerin tadının alınmasında etkilidir. Örneğin, nezle, grip gibi rahatsızlıklar nedeniyle koku alma azaldığından tat alma da azalır.