Düzeltme (Şapka) İşareti [ ^ ] Kullanım Yerleri ve Örnekler

Herkese merhabalar bu yazımızda sizlere düzeltme işaretinin ^ kullanıldığı yerleri ve örnekleri paylaşacağız.

Düzeltme işareti ^ bu şekilde yapılmaktadır. Klavyeden Shift+3 tuşu ile bu işareti yapabilirsiniz. Bu işareti dilimizde genellikle aynı yazılan fakat anlamları farklı olan kelimeler için kullanılmaktadır. Örneğin adet:sayı ve âdet:gelenek şeklinde kullanımı mevcuttur. Şimdi kısaca maddeler halinde ve örnekler eşliğinde düzeltme yani şapka işaretinin kullanım yerlerini sizlere yazalım.

Düzeltme (Şapka) İşaretinin Kullanıldığı Yerler ve Örnekler

1-) Yazılışları aynı, anlamları ve söylenişleri farklı olan kelimeleri ayırt etmek için okunuşları uzun olan ünlü harflerin üzerilerine şapka (düzeltme) işareti konulur:

Örnekler:

• adem (yokluk) – âdem (insan)
• adet (sayı) – âdet (gelenek)
• alem (bayrak) – âlem (dünya, evren)
• aşık (eklem kemiği) – âşık (vurgun, tutkun)

2-) Dilimize Arapça’dan ve Farsça’dan geçen bazı kelimelerle özel isimlerde bulunan ince g ve k ünsüzlerinden sonra gelen a ve u ünlüleri üzerine şapka işareti konulur:

Örnekler:

• Gâvur
• Tezgâh
• Hakkâri
• Hikâye
• Kâğıt
• Mahkûm

Ayrıca kişi ve yer adlarında inle l harfinden sonra da ünlülerin üzerine düzeltme işareti eklenir:

• Halûk
• Lâle
• Elâzığ
• Selânik

3-) Nispet ekinin, belirtme durumu ve iyelik ekiyle karışmasının önlenilmesi için düzeltme işareti kullanılmaktadır:

Örnekler:

• Türk askeri – Askerî okul
• İslam dini – Dinî bilgiler
• Atatürk’ün resmi – Resmî kuruluşlar

Nispet eki almış olan kelimelere Türkçe ekler getirildiği zaman düzeltme yani şapka işareti olduğu gibi kalmaktadır:

• Millîleştirmek
• Millîlik
• Resmîleştirmek
• Resmîlik

Türkçe’de şapka (düzeltme) işaretinin kullanım yerleri böyledir. İyi dersler dileriz.