Kara toprak parçalarının üzerindeki çukur alanların sularla dolması sonucunda oluşan durgun su birikintilerine göl denilmektedir. Göller doğal göller ve yapay göller olmak üzere 2 gruba ayrılırlar. Yapay göllerin bir diğer ismi barajdır diyebiliriz. Bu yüzden bu yazımızda doğal göllere daha çok ağırlık vereceğiz.
Türkiye’de oluşum şekillerine göre doğal göller, tektonik, karstik, set, volkanik, buzul ve karma yapılı göller olmak üzere 6 ana başlıkta incelenir.
Tektonik Göller : Yer kabuğunun kırılma, kıvrılma veya çökmesiyle oluşan çanakların sularla dolması sonucunda meydana gelmişlerdir. Türkiye’deki göllerin birçoğu tektonik olaylara bağlı olarak oluşmuştur.
Karstik Göller : Kalker, jips gibi çözünebilen kayaçların bulunduğu yerlerdeki çözünme veya çökme sonucu meydana gelen çukurluklarda oluşmuş göllerdir. Yağışlı ve kurak dönemler anasında büyük seviye değişiklikleri yaşanır. Bazıları kurak dönemde bataklık haline gelir veya kurur.
Buzul Gölleri : 4. zamanda buzullarla biçimlendirilmiş yüksek dağlar üzerinde görünür.
Volkanik Göller : Volkanik alanlarda, kaldera veya kraterler ile maar adı verilen patlama çukurlarının sularla dolmasıyla oluşur.
Set Gölleri : Çukurların veya vadilerin önünün setlerle kapanmasıyla oluşan göllerdir. Set gölleri, setleşmenin türüne göre farklı türlerde oluşur. Bu setlerin oluşumunda heyelan, dalga ve akıntıların sürükledikleri malzemeler, akarsuların taşıdığı alüvyonlar ya da lavların birikmesi etkili olabilir. Heyelan seti göllerine daha çok Karadeniz Bölgesi’nde rastlanılır.Kıyı seti gölleri ise daha çok deltaların kenarında oluşmaktadır.
Karma Yapılı Göller : İç veya dış gücün tesiriyle oluşan çanağın, bunlardan farklı bir diğer gücün tesiriyle daha da genişleyip derinleşmesiyle oluşan göllerdir.
Şimdi bu türlere göre Türkiye’nin hemen hemen tüm göllerinin isimlerini aşağıya yazalım.
Başlıklar
Türkiye’nin Gölleri
Tektonik Göller
Tuz Gölü
Kuş Gölü
Ulubat Gölü
İznik Gölü
Sapanca Gölü
Burdur Gölü
Acıgöl
Akşehir Gölü
Eber Gölü
Hazar Gölü
Karstik Göller
Suğla Gölü
Salda Gölü
Kestel Gölü
Elmalı Gölü
Avlan Gölü
Söğüt Gölü
Varışlı Gölü
Kızören, Çıralı, Meyil ve Timraş Obruk Gölleri
Hafik Gölü
Lata Gölü
Ulaş Gölü
Demiryurt Gölü
Set Gölleri
Set gölleri oluşumlarına göre 4 gruba ayrılır.
I-) Heyelan Seti Gölleri
Tortum Gölü
Borabay Gölü
Abant Gölü
Yedigöller
Sülüklügöl
Sera Gölü
Uzungöl
Zınav Gölü
II-) Kıyı Seti Gölleri
Büyük Çekmece Gölü
Küçük Çekmece Gölü
Durusu Gölü
Akyatan Gölü
Balık Gölü
Karaboğaz Gölü
Simenlik Gölü
III-) Volkanik Set Gölleri
Erçek Gölü
Nazik Gölü
Balık Gölü
Çıldır Gölü
Haçlı Gölü
IV-) Alüvyal Set Gölleri
Marmara Gölü
Akgöl
Mogan Gölü
Eymir Gölü
Çamiçi (Bafa) Gölü
Köyceğiz Gölü
Volkanik Göller
Nemrut Gölü
Gölcük Gölü (Isparta)
Meke Tuzlası
Acıgöl (Konya)
Acıgöl (Nevşehir)
Buzul Gölleri
Kilimli Göl
Aynalı Göl
Karagöl
Karma Yapılı Göller
Van Gölü
Beyşehir Gölü
Son olarak Türkiye’nin göller haritasına aşağıdan ulaşabilirsiniz;
Herkese iyi çalışmalar ve iyi dersler dileriz…
Bu Yazıya Tepkin Ne Oldu ?