Nazım Hikmet – Memleketimden İnsan Manzaraları Kitap Özeti

Kitabın Adı : Memleketimden İnsan Manzaraları

Yazarı : Nazım Hikmet

Kitabın Konusu

Haydarpaşa Garından yola koyulan ve Yolcuları içerisinde 4 mahkumu bulunan ‘’Anadolu Sürat Katarı’’ adlı trenin Ankara’da gelmesi, Mahkumlardan birinin buradan cezaevine gönderilmesi ve tren ile cezaevi arasında geçen süre zarfında yazarın gözlemlerini anlattığı beş kitaptan oluşur. Memleketimden İnsan Manzaraları kitabını yazar Piraye hanıma ithaf etmiştir.

Kitabın Özeti

Birinci Kitap

Haydarpaşa garından Anadolu Sürat Kaderinin yolcularını alması ve harekete geçmesini anlatır. Bundan yolculardan birinin trenden atlaması ile biter. Bu bölümün giriş kısmında Galip Usta sizi karşılar. Kafası oldukça meşgul okuma, babasının işini devralma, dükkanı kapatması, yoksulluk, ömür boyu onun peşini bırakmaz.Tren garında bekleyişini sürdürür ve insanları gözlemler.

Ahmet Onbaşı Halı Heybeli adamdan aldığı borç için vade istemektedir. Kelepçeli üç erkek Galip Usta ile kelepçesiz bir kadının vedalaşması izler ve Fuat’ın cebine biraz para koyar. Tren 15.15’ de kalkar. Koridora çıkan Üniversiteli bir genç Melahatı izler. Bundan rahatsız olan Süleyman, jandarmalardan perdeyi kapatmasını ister. Jandarma mahkumların, muhabbeti başlar. Muhabbet koyulaşır, kelepçeler çözülür. Konu siyasete döndüğünde Halimağa, Hitler’in Müslüman olduğunu söyler. Bu sebepten dolayı yenilmediklerini Almanlarla bir olup İngilizlere saldırırsa Şam’ın Türkiye’nin olacağını iddia ederek anlatır. Kadınlar bölmesinde ise kötülükte zirve yapmış olan Şahin’i görmekteyiz.Kitabın sonlarında Halil Ağa’nın bir rüyasından bahsedilir en yakınının daha iyi konuma gelmesi üzerinde sonrasında imdat kolunu çekilerek bir yolculuğun kendini trenden atarak intihar etmesi ile sonlanır.

İkinci Kitap

Vagondaki seyahat eden yolcuların hikayeleri ile başlar. Aşçıbaşı Mahmut Aşar ile Garson Mustafa’nın yemekli vagonda Kurtuluş Savaşı’ndaki geçen olayların anlatıldığı bir günlüğün okunmasıyla sürdürülür. Kitabın son kısmında tren Ankara’ya ulaşmıştır. Ardından mahkumlardan bazıları trenden ayrılır.

Üçüncü Kitap

Halil’in cezaevindeki mahkum maceraları Bozkır Hastanesi başhekimi intihar ile son bulur.

Dördüncü Kitap

İki kısımdan oluşur ayağı kırılan ve radyo antenleri ne çarpan bir leyleğin Radyocu Cevdet Bey aracılığıyla radyoyu alınmasıyla başlamaktadır. Ardından ise hububat üreticileri bağlar, Toprak Mahsulleri Ofisi üçgeni içerisinde olaylar sürülür. II. Dünya Savaşı’nda Almanya ile Rusya savaşı sırasında Tanya’ya bir ağıt ile son verilir.

Beşinci Kitap

Bu bölümde Halil’in karısı Ayşe’nin gönderdiği mektuplar bulunur. Halil’in diğer hapishanede yatan Fuat adlı arkadaşının tahliye edilmesi ve bu sırada zehirlenme ile vefat eden bir ailenin durumuyla kitap sonlanır.