Transformatör Nedir?
Elektrik üretim santrallerinden uzak mesafelere elektrik enerjisinin taşınması sırasında alternatif akımının gerilim değerini alçaltıp yükselten devre elemanına trafo ya da transformatör denir. Transformatörler, alternatif akımın frekans değeri korunarak akım ve gerilim değerlerinde değişiklik yapmak için kullanılan devre elemanıdır.
Tranformatörlerin Çalışma Prensibi
Aşağıdaki görselde bir transformatör modeli verilmiştir. Alternatif gerilimin uygulandığı transformatörler, metal plakalardan elde edilmiş iki kol ve bu kollardaki iletken tel sarımlarından oluşur. Alternatif akım kaynağına bağlanan ve kaynak geriliminin uygulandığı birinci bobine primer (giriş), elektrik enerjisinin farklı gerilimde alındığı ikinci bobine ise sekonder (çıkış) adı verilir.
Transformatörlerde, birinci bobindeki alternatif gerilim, birinci bobin üzerinde alternatif akım oluşturur. Bu da birinci bobin içerisinde yönü ve şiddeti sürekli değişen bir manyetik alan meydana getirir. Bobinlerin sarılı olduğu demir gibi ferromanyetik malzemeler, değişen manyetik alanı ikinci bobine iletir. İkinci bobin içerisinde değişen manyetik alan, ikinci sarım üzerinde giriş gerilimi ile aynı frekansta alternatif gerilim ve akım oluşturur. Böylelikle enerji, istenen ölçülere oldukça yakın değerde taşınır. Transformatördeki primer ve sekonder arasındaki enerji transferi, sarımlarının üzerindeki enerjiye bağlıdır. Primer sarımın sağladığı enerji miktarı sekonder sarımın aldığı enerjiye eşitse burada ideal bir transformatör söz konusudur. İdeal olmayan transformatörlerde ise sarımlardaki dirençten dolayı oluşan ısınmadan kaynaklı enerji kayıpları olur. Aşağıdaki tabloda transformatörün görünür güçlerine göre ortalama verimleri verilmiştir.
Tablo incelendiğinde transformatörün gücü büyüdükçe ortalama veriminin de arttığı sonucuna varılır.
Kaynak = MEB
Bu Yazıya Tepkin Ne Oldu ?