Merhabalar bu yazımızda sizlere teleskop nedir, teleskop çeşitleri nelerdir onlardan bahsedeceğiz.
Teleskop konusu ilkokul, ortaokul ve lisede karşımıza çıkabiliyor. Bu alanla ilgili sınavlarda sorular çıkabiliyor. Bu bakımdan sizlere kısaca teleskop ve teleskop çeşitleri hakkında bilgiler vereceğiz. Şimdiden iyi çalışmalar dileriz.
Başlıklar
Teleskop Nedir?
Uzayda bulunan gök cisimlerinin gözlenmesini ve incelenmesini sağlayan araçlara teleskop denir.
Teleskop normalde 1608 yılında Hollandalı Hans Lippershey tarafından icat edildiği bilinmektedir. Fakat 1609 yılında teleskopu ilk olarak ünlü fizikçi ve matematikçi Galileo Galilei kullanmıştır. Haliyle tarihte ilk teleskopu kullanan isim “Galileo Galilei” olduğu için bazı kaynaklarda teleskobu icat eden isim olarak Galileo Galilei geçmektedir. Lakin dediğimiz gibi çoğu yabancı kaynakta teleskobun ilk icadı 1608 yılında Hollandalı gözlük üreticisi olan Hans Lippershey tarafından icat edilmiştir.
Güneş ve diğer gök cisimleri, uzayda bulunan gezegenler ve doğal uyduları gözlemlemek için teleskoplar kullanılmaktadır. Teleskopların yapısındaki mercekler ışığı kırarak bir noktada toplama özelliğine sahiptir. Haliyle bu özelliği sayesinde uzaydaki cisimlerin çok daha büyük gözükmesini sağlar.
Teleskop Çeşitleri Nelerdir?
Teleskoplar; aynalı teleskoplar, mercekli teleskoplar, optik teleskoplar, radyo teleskopları, X ışını teleskoplar, ultraviyole, kızıl ötesi ve gama ışın teleskopları vb. olmak üzere çeşitlere ayrılır. Bu teleskop çeşitlerine ek olarak teleskoplar özelliklerine göre 3 farklı sınıfa ayrılmaktadır.
Yani kısaca teleskoplar 3’e ayrılır diyebiliriz. Bunlar:
- Aynalı Teleskoplar
- Mercekli Teleskoplar
- Radyo Teleskopları
şeklindedir. Şimdi bu teleskop çeşitlerinin özelliklerini yazalım.
1-) Aynalı Teleskoplar ve Özellikleri
Görüntünün oluşması için düz ayna ve çukur aynaların kullanıldığı teleskoplara aynalı teleskop adı verilir. Aynalı teleskoplar optik teleskoplar sınıfına girmektedir. Işığı toplayan aynalar (yani çukur aynalar) kullanılır. Hubble uzay teleskobu aynalı teleskoptur.
2-) Mercekli Teleskoplar ve Özellikleri
Mercekli teleskoplarda görüntü oluşturmak için ince kenarlı mercekler kullanılmaktadır. Yani görüntü oluşturmak için ince kenarlı merceklerin kullanılmış olduğu teleskoplara mercekli teleskop adı verilir. Bu teleskopta ışığı kıran mercekler kullanılmaktadır. Optik teleskoplar kategorisine girmektedir.
3-) Radyo Teleskopları ve Özellikleri
Görüntü oluşturmak için yıldız, gezegen ve benzeri gibi uzayda yer alan gök cisimlerinden gelen ve insan gözünün algılayamadığı ışınları toplayan teleskoplar radyo teleskopları olarak adlandırılır. Radyo teleskopları uzaydan gelen radyo dalgalarını toplar ve elektrik sinyaline çevirir. Ardından dönüştürülen bu sinyaller ile görüntü elde edilmiş olur.
Teleskop Hakkında Ekstra Bilgiler
Bu bilgilere ek olarak gök bilimcilerin veya astronomların, gökyüzüyle alakalı araştırma ve çalışma yürüttükleri yapılara gözlemevi (rasathane) denir.
Gözlemevlerinin içerisinde birbirinden kaliteli ve en iyi görüntüyü veren teleskoplar yer almaktadır. Odaların neredeyse tamamı büyük teleskoplardan oluşmaktadır. Ülkemizde en gelişmiş rasathane (yani gözlemevi) Antalya’nın Toros Dağları’nda bulunmaktadır.
Astronomi alanına katkıda bulunmuş yerli ve yabancı bilim adamları şu şekilde:
- Ali Kuşçu
- Harezmi
- Birûni
- Uluğ Bey
- Ömer Hayyam
- Georges Lemaitre
- Jan Hendrik Oort
- Edwin Hubble
- James Van Allen
- Stephen Hawking
- Edmond Halley
Bu Yazıya Tepkin Ne Oldu ?